Di tích Gộp đá An Quang
Di tích Gộp đá An Quang [1]là nơi ghi dấu một sự kiện lịch sử đặc biệt trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước (1954 - 1975) của quân dân xã An Quang, huyện An Lão nói chung và Anh hùng Lực lượng vũ trang người H’rê - liệt sĩ Đinh Ruối nói riêng.
Di tích Gộp đá An Quang nằm ở tọa độ 14°32′ vĩ Bắc và 108053’ kinh Đông trên bản đồ hành chính quốc gia, thuộc triền phía Tây của dãy núi Đá Môn (trước đây nhân dân thường gọi là núi Đá Mòn), với độ cao 480 mét so với mực nước biển. Di tích Gộp đá An Quang thuộc địa phận thôn 4, xã An Mỹ (nay là thôn 2, xã An Quang); có vị trí địa lý nằm ở phía Tây Bắc Trung tâm hành chính xã An Quang, huyện An Lão.
Gộp đá An Quang là một hang đá rộng lớn có thể chứa được hàng trăm người. Trong hang có nhiều ngóc ngách sâu hàng chục mét, được bao bọc bởi những khối đá hoa cương, đồ sộ, vững chãi. Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước (1954 - 1975), Gộp đá An Quang là nơi trú ẩn tránh bom đạn của đồng bào các bản làng xung quanh và là nơi Huyện ủy An Lão, Quân khu 5 thường tổ chức các cuộc họp hành, mở các lớp học tập chính trị cho quân đội, cán bộ địa phương. Sau khi Mỹ và quân đội Sài Gòn phát hiện hang đá này là nơi trú ẩn của quân dân xã An Quang, huyện An Lão và các lực cách mạng cho nên chúng nhiều lần tìm cách lượng vũ trang tiêu diệt, cho máy bay ném bom đánh phá liên tục suốt ngày đêm vào khu vực này.
Tháng 7/1967, một tiểu đoàn quân đội Mỹ được trang bị vũ khí tối tân, hiện đại, có máy bay, pháo binh yểm trợ tiến hành càn quét đánh vào khu vực Gộp đá lớn. Tại đây, lực lượng du kích An Mỹ với 3 đồng chí: Đinh Mân, Đinh Ruối và Đinh Dua đã gan dạ, kiên trì bám trụ chiến đấu đẩy lùi cuộc tấn công của kẻ thù, bảo vệ hơn 40 gia đình (khoảng 70 đồng bào dân tộc), đa phần là phụ nữ, người già và trẻ em đang ẩn náu trong hang đá. Tiêu biểu trong sự kiện chiến đấu này là tấm gương hy sinh dũng cảm của Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân người dân tộc H’rê - Liệt sĩ Đinh Ruối.
Cuộc chiến đấu của quân và dân An Mỹ (nay thuộc xã An Quang) tại Gộp đá lớn trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước (1954 - 1975) là một trong những sự kiện lịch sử tiêu biểu của chiến tranh du kích trên chiến trường Bình Định, là minh chứng cho tinh thần chiến đấu bền bỉ, gan dạ, anh dũng hy sinh để bảo vệ sự sống cho đồng bào các dân tộc địa phương. Với những giá trị đó, sự kiện xảy ra tại Gộp đá lớn của du kích An Mỹ tháng 7 năm 1967, được Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Định ra Quyết định số 2739/QĐ-UBND ngày 27 tháng 9 năm 2013, xếp hạng là Di tích lịch sử cấp Tỉnh với tên gọi là Di tích Gộp đá An Quang, thuộc loại hình di tích lịch sử nơi ghi nhận sự kiện.
Hiện nay, sự sống đã hồi sinh trên mảnh đất này. Gộp đá lớn lặng lẽ ẩn mình trên núi cao, rừng xanh thẳm. Để tham quan di tích, có thể di chuyển bằng phương tiện giao thông đường bộ từ thành phố Quy Nhơn ra thị trấn Bồng Sơn, theo Tỉnh lộ 269 về phía Tây, đến chợ Xuân Phong, xã An Hòa, theo đường liên xã đi vào phía Nam, qua sông An Lão đến Ủy ban nhân dân xã An Quang. Sau đó tiếp tục đi bộ, băng rừng vượt qua đỉnh núi Đá Môn đổ xuống triền núi phía Tây khoảng 3 km là đến di tích lịch sử Gộp đá An Quang.
Ngày đăng: 29/10/2024 - 15:55